در آزمایشگاه های مختلف از وسایل و تجهیزات گوناگونی استفاده می شود تا آزمایش به درستی و با دقت انجام شود. اگر شما نیز دوست دارید با تجهیزات آزمایشگاهی پر مصرف آشنا شوید حتما در ادامه مقاله با ما همراه شوید تا به برخی از مهم ترین وسایل و لوازمی که در آزمایشگاه ها کاربرد و مصرف زیادی دارند اشاره کنیم و آن ها را نام ببریم.
لوله آزمایش
برای انجام آزمایش های ابتدایی و در زمان هایی که حجم محلول مورد استفاده کم است از وسیله ای به نام لوله آزمایش استفاده می شود. این وسیله در اندازه های مختلفی تولید می شود و در زمان حرارت دادن نباید بیشتر از یک سوم آن را از محلول پر کرد.
بشر
ظرف شیشه ای که دهانه گشادی دارد بشر نام دارد. از این وسیله برای مخلوط کردن و تهیه مواد لوازم برای آزمایش و نیز تبخیر مواد استفاده می شود. به خاطر دهانه گشاد و نیز دقت کم اندازه گیری با بشر، به هیچ عنوان از آن برای حجم سنجی یا نگه داری مواد استفاده نمی شود.
ارلن مایر
ارلن مایر یک ظرف مخروطی شکل با گردن نسبتا باریک در حجم های مختلف و گوناگون است. از ارلن مایر برای مخلوط کردن، نگه داری مایعات، جمع کننده محصول تقطیر و یا جمع کننده مایع خارج شده از قیف جدا کننده در هنگام عمل استخراج استفاده می شود.
بالن ژوژه
بالن ژوژه یا بالن حجمی برای تهیه دقیق محلول ها و نگه داری از آن ها کاربرد دارد. این وسیله جزء بالن های ته صاف است و درب مخصوص به خود را دارد. بالن حجمی در اندازه های مختلفی تولید می شود و محدوده حجم آن ها توسط خطی که بر روی گردنه بالن وجود دارد تعیین می شود.پیپت
برای برداشتن حجم دقیقی از مایعات از وسیله ای به نام پیپت استفاده می شود که دارای دو نوع مدرج و حبابدار می باشد که هر دوی آن ها اندازه های حجمی دارند. از نوع مدرج پیپت بیشتر استفاده می شود زیرا به کمک آن می توان به هر اندازه دلخواه مقداری از محلول ها را سنجید و برداشت. اما پیپت حبابدار می تواند فقط یک حجم از قبل تعیین شده را بردارد و مقدار حجم بر روی حباب نوشته شده است و محدوده آن به کمک خطی که بر روی لوله بالای حباب وجود دارد مشخص می شود.
اگر می خواهید از این وسیله استفاده کنید باید توجه داشته باشید که پیپت را به گونه ای در دست بگیرید که انگشت اشاره شما دهانه آن را بگیرد تا به این وسیله میزان حجم مایع قابل کنترل باشد. برای کار با محلول های اسیدی، قلیایی و … حتما باید با کمک پیپت پر کن، پیپت را پر کنید و به این وسیله میزان محلول داخل پیپت را کنترل نمایید.
دیسکاتور
دیسکاتور یا خشکانه وسیله ای مانند قابلمه بزرگ شیشه ای است که به منظور گرفتن رطوبت و خشک کردن مواد از آن استفاده می شود. از آن جایی که این وسیله رطوبت موجود در مواد را به کمک مواد جاذب الرطوبه ای مانند کلرید کلسیم و اسید سولفوریک غلیظی که در ظرف پایین آن قرار دارد جذب می کند، نباید درب آن را برای طولانی مدت باز نگه دارید زیرا رطوبتی که در محیط آزمایشگاه وجود دارد جذب مواد جاذب الرطوبه می شود و کارایی دستگاه را کاهش می دهد.
بورت
بورت وسیله ای برای اضافه کردن حجم دقیقی از یک محلول به محلول دیگر و همچنین برای انجام عملیات تیتراسیون می باشد. این وسیله اندازه های مختلفی دارد. نوع اتوماتیک آن نیز وجود دارد که توسط یک مکنده محلول از مخزن مایع به داخل بورت کشیده می شود و بورت را پر می کند. برای کار با این دستگاه توجه داشته باشید سطح محلول با درجه صفر روی بورت مماس باشد و در داخل آن حباب های بزرگ هوا وجود نداشته باشد.
ترازوی آزمایشگاهی
از ترازوی آزمایشگاهی برای وزن کردن انواع مواد شیمیایی که در آزمایشگاه وجود دارد استفاده می شود و حداقل دقت آن برای استفاده در آزمایشگاه باید در صفر گرم باشد. این وسیله انواع مختلفی دارد که رایج ترین آن ترازوی دیجیتال می باشد.
دستگاه سانتریفیوژ
حتما نام دستگاه سانتریفیوژ را زیاد شنیده اید. این وسیله می تواند با گردش سریع خود نیروی گریز از مرکز زیادی را تولید کند در نتیجه برای ته نشین شدن سریع رسوبات بسیار ریزی که در محلول ها وجود دارد و نیز برای جداسازی مخلوطی از دو مایع که اختلاف چگالی کمی دارد و به سختی از یکدیگر جدا می شوند مورد استفاده قرار می گیرد. دستگاه سانتریفیوژ دارای دو نوع دستی و برقی است. در زمان کار با این دستگاه باید توجه داشته باشید همواره تعادل دو طرف دستگاه را با قرینه قرار دادن نمونه ها در داخل دستگاه حفظ کنید و سرعت چرخش دستگاه را در نوع برقی آن به تدریج افزایش دهید تا از خراب شدن و آسیب به دستگاه جلوگیری نمایید.
هیتر
از هیتر یا گرمکن الکتریکی بیشتر به منظور گرم کردن یکنواخت به همراه همزدن خودکار محلول های داخل ظروف آزمایشگاهی استفاده می شود. سه نوع پیچ تنظیم بر روی این دستگاه وجود دارد. از پیچ ترمو برای تنظیم درجه حرارت تولیدی، از پیچ تایمر برای تنظیم مدت زمان گرم کردن نمونه ها و از پیچ سرعت همزن برای تنظیم سرعت مغناطیسی استفاده می شود.
اتوکلاو یا آون
از دستگاه اتوکلاو یا آون برای خشک کردن مواد و ظروف آزمایشگاهی توسط گرما و همچنین حرارت دادن یکنواخت ظروف دارای نمونه های آزمایشگاهی استفاده می کنند.
سه پایه
از سه پایه آزمایشگاهی به عنوان تکیه گاه مناسبی برای بشر، ارلن و … استفاده می شود. به عنوان مثال برای گرم کردن بشر نیاز به نگه داری آن بر روی شعله است به همین دلیل آن را روی سه پایه قرار داده و شعله را زیر آن قرار می دهیم و به این صورت محلول مورد نظر را حرارت می دهیم.
قیف آزمایشگاهی
از قیف آزمایشگاهی برای انتقال مایعات، گذراندن محلول ها از صافی و کاهش سرعت انتقال استفاده می شود. قیف های آزمایشگاهی دارای انواع مختلفی هستند که در ابعاد و اندازه های گوناگونی در بازار وجود دارند.
کاغذ تورنسل
برای آن که میزان اسیدی یا بازی بودن یک محلول یا ماده را بسنجیم از کاغذ تورنسل یا PH استفاده می کنیم. زمانی که این کاغذ در معرض مواد مختلف قرار گیرد با توجه به میزان اسیدی یا بازی بودن آن، دچار تغییر رنگ می شود و ما را از آن مطلع می کند.
ممکنه این مقاله هم براتون مفید باشه : پر کاربرد ترین تجهیزات آزمایشگاهی
سایر تجهیزات پر مصرف آزمایشگاهی کدامند؟
در بالا به برخی از مهم ترین و پر مصرف ترین تجهیزات آزمایشگاهی پرداختیم. در ادامه می خواهیم برخی دیگر از آن ها را نام ببریم.
• همزن شیشه ای
• کاغذ صافی
• چراغ الکلی
• گیره آزمایشگاهی
• چراغ بونزن
• توری نسوز
• اسپاتول یا قاشقک آزمایشگاهی
• انکوباتور آزمایشگاهی
• چشم شوی آزمایشگاهی
• هود آزمایشگاهی
• پیست یا آبفشان
• …
در این مقاله پر مصرف ترین تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی را نام بردیم و اطلاعاتی درباره کارکرد آن ها در اختیار شما عزیزان قرار دادیم.
