گواهینامه ۱۷۰۲۵ چیست؟گواهینامه ایزو 17025 یک استاندارد جهانی و کارشناسانه است که به آزمایشگاه‌ها و واحدهای تست و واسنجی کمک می‌کند تا شایستگی و قابلیت ارائه خدمات دقیق، قابل اعتماد و صحیح را در زمینه آزمون‌ها و واسنجی‌ها اثبات کنند. این استاندارد توسط سازمان بین‌المللی استانداردها (ISO)تعیین و منتشر شده است.
استاندارد ایزو 17025 شامل الزامات عمومی برای دستیابی به شایستگی در آزمون‌ها، واسنجی‌ها و نمونه‌برداری است. این استاندارد شامل راهکارها و روش‌های استاندارد، غیراستاندارد و گسترش‌یافته است که آزمایشگاه در اجرای آزمون‌ها و واسنجی‌ها استفاده می‌کند.
استاندارد ایزو 17025 دربرگیرنده آزمایشگاه‌های شخص اول (آزمایشگاه‌های داخلی سازمان)، شخص دوم (آزمایشگاه‌های خارجی مستقل) و شخص ثالث (آزمایشگاه‌های تجاری و مستقل) است. این استاندارد برای آزمایشگاه‌هایی که در بخشی از فرآیند بازرسی و گواهی محصول نقش دارند نیز اعمال می‌شود.
استاندارد ایزو 17025 به آزمایشگاه‌ها کمک می‌کند تا با استفاده از روش‌های استاندارد، تجهیزات مناسب، کنترل کیفیت، ارزیابی عملکرد و سایر الزامات، صحت و قابل اعتماد بودن نتایج آزمون‌ها و واسنجی‌ها را تضمین کنند.
کاربرد استاندارد ایزو 17025
استاندارد ایزو17025 معیارهایی را برای صلاحیت آزمایشگاه‌ها و مراکز کالیبراسیون تعیین می‌کند. این استاندارد بر اساس اصول فنی قوی و الزامات کیفیت برای اطمینان از صحت، دقت و قابلیت اعتماد نتایج آزمایش و کالیبراسیون استانداردها و روش‌های مورد استفاده توسط آزمایشگاه‌ها تدوین شده است.
با پیاده‌سازی ایزو17025، آزمایشگاه‌ها و مراکز کالیبراسیون می‌توانند ارائه خدمات با کیفیت و قابل اعتماد به مشتریان خود را تضمین کنند. این استاندارد موارد زیر را شامل می‌شود:
- 1. ساختار مدیریتی: ایزو 17025 درخواست می‌کند که آزمایشگاه‌ها سیستم مدیریت کیفیت مطابق با استانداردهای ایزو 9001 را پیاده‌سازی کنند. این شامل تعریف و اجرای سیاست‌ها و رویه‌ها، مدیریت منابع، انجام بازرسی‌ها و بررسی‌های داخلی، بهبود مستمر و آموزش و ارتقاء کارکنان است.
- 2. فنی صلاحیت: استاندارد مشخص می‌کند که آزمایشگاه‌ها باید قادر باشند تا آزمایشات و کالیبراسیون‌ها را به درستی اجرا کنند. این شامل انتخاب و اعتبارسنجی روش‌های آزمایشی، استفاده از تجهیزات مناسب و کالیبره شده، اجرای صحیح آزمایشات، ثبت و تجزیه و تحلیل دقیق نتایج و ارائه گزارش‌های صحیح می‌شود.
- 3. مدیریت نتایج آزمایش: استاندارد درخواست می‌کند که آزمایشگاه‌ها سیستمی برای مدیریت و ثبت نتایج آزمایش ایجاد کنند. این شامل احراز هویت و تعقیب نمونه‌ها، مدیریت داده‌ها و سوابق، امنیت اطلاعات و ارائه گزارش‌های قابل اعتماد است.
الزامات ایزو 17025 برای صلاحیت آزمایشگاه های تست و واسنجی
استاندارد ایزو 17025 باعث ایجاد اعتماد در مشتریان و کسب و کارهایی می‌شود که به خدمات آزمایشگاهی و کالیبراسیون نیاز دارند. با پیاده‌سازی این استاندارد، آزمایشگاه‌ها می‌توانند به تأیید و تضمین صحت نتایج خود بپردازند و رقابت قوی‌تری در صنعت را تجربه کنند.
استاندارد ایزو 17025:2017 برای صلاحیت آزمایشگاه‌ها در تست و واسنجی اعتبار دارد. این استاندارد جهانی است و مشابه استاندارد ایزو 9001 است، اما الزامات بیشتری را در خصوص صلاحیت مستقیم سازمان‌هایی که نتایج آزمایش و کالیبراسیون را تولید می‌کنند، تعیین می‌کند.
استاندارد ایزو 17025:2017 توسط سازمان بین‌المللی استاندارد ایزو ایجاد شده است و مربوط به الزامات و دستورالعمل‌های بین‌المللی است. این استاندارد در سال 1999 منتشر شد و در سال 2005 برای مطابقت بهتر با استاندارد ایزو 9001:2000 بازنگری شد. سپس در سال 2017 با استاندارد ایزو 17025:2017 مجدداً بازنگری شد.
استاندارد ایزو17025:2017 الزاماتی را دربارهٔ سیستم مدیریت کیفیت آزمایشگاه‌ها، صلاحیت فنی، صحت و قابلیت اعتماد نتایج آزمون‌ها، کالیبراسیون و سایر فعالیت‌های آزمایشگاهی تعیین می‌کند. این استاندارد به منظور اطمینان حاصل کردن از صلاحیت و اعتبار آزمایشگاه‌ها برای ارائه خدمات دقیق و قابل اعتماد در زمینهٔ تست و واسنجی تهیه شده است.
پیاده سازی استاندارد ایزو 17025
پیاده‌سازی استاندارد ایزو 17025 به آزمایشگاه‌های تست و واسنجی این امکان را می‌دهد که با رعایت شرایط و قوانین لازم، یک سامانه کیفیت برای فعالیت‌های خود ایجاد کنند. این استاندارد شامل مواردی است که در الزامات استاندارد ایزو 9001 پوشش داده نشده است.
با اخذ استاندارد ایزو 17025، آزمایشگاه‌ها می‌توانند به مشتریان خود کیفیت بالاتری ارائه دهند و شایستگی خود را به مجموعه‌های ذینفع (مانند مشتریان، نظام‌های رسمی، سازمان‌های مربوطه و …) نشان دهند. این استاندارد به آزمایشگاه‌ها کمک می‌کند تا رویکردهای کیفیتی صحیح را داشته باشند، استانداردهای عملیاتی را پیاده‌سازی کنند، استانداردهای فنی را رعایت کنند و اطمینان حاصل کنند که نتایج آزمون‌ها قابل اعتماد هستند.
استاندارد ایزو 17025 برای آزمایشگاه‌های تست و واسنجی در کشورهای مختلف به عنوان استاندارد معتبری شناخته شده است و اخذ آن می‌تواند به آزمایشگاه‌ها در جذب مشتریان جدید و اعتماد سازی مشتریان فعلی کمک کند.
جمع بندی
استاندارد ایزو 17025 یک استاندارد بین المللی است که برای صلاحیت آزمایشگاه‌ها و مراکز کنترل کیفیت تعیین شده است. این استاندارد به آزمایشگاه‌ها رویکردها و الزاماتی را ارائه می‌دهد تا بتوانند سیستم مدیریت کیفیت قابل اعتماد و کارآمدی را پیاده‌سازی کنند.
با پیروی از استاندارد ایزو 17025، آزمایشگاه‌ها می‌توانند به تولید نتایج دقیق، قابل اطمینان و قابل اعتماد برسند. این استاندارد دربرگیرنده مواردی مانند نصب و راه‌اندازی تجهیزات، روش‌های آزمون و اندازه‌گیری، حفظ شرایط محیطی مناسب، همچنین مدیریت نمونه‌برداری، خطاها و تغییرات بهره‌برداری است.
با استفاده از این استاندارد، آزمایشگاه‌ها می‌توانند بهبود پایداری در روند کار خود داشته باشند و اعتماد مشتریان و سایر ارائه‌دهندگان خدمات را جلب کنند. همچنین، اعتباربخشی آزمایشگاه نیز توسط استاندارد ایزو 17025 افزایش می‌یابد، زیرا اثبات می‌کند که آزمایشگاه مطابق با استانداردهای بین المللی عمل می‌کند و قادر به ارائه نتایجی معتبر است.
در کتابچه راهنمای کیفیت آزمایشگاه، که معمولاً بر پایه استاندارد ایزو 17025 تهیه می‌شود، مواردی مانند ساختار و الزامات استاندارد، نحوه پیاده‌سازی سیستم مدیریت کیفیت، توصیف فرآیندهای عملیاتی، روش‌های کنترل کیفیت و ارزیابی عملکرد آزمایشگاه و نحوه مدیریت ریسک‌های مربوط به فعالیت‌های آزمایشگاهی قرار دارد.
به طور کلی، استفاده از استاندارد ایزو 17025 و پیروی از کتابچه راهنمای کیفیت مربوطه، به آزمایشگاه‌ها کمک می‌کند تا به بهبود عملکرد خود بپردازند، صلاحیت خود را اثبات کنند و اعتبار و اعتماد مشتریان خود را تقویت کنند.
