همانطور که می دانید در آزمایشگاه ها از وسایل و تجهیزات مختلفی استفاده می شود که باید همیشه از درست کار کردن آن ها مطمئن باشیم. به همین دلیل بحث کالیبره کردن پیش می آید. حال سوال این است که آیا تجهیزات آزمایشگاهی نیاز به کالیبراسیون دارند یا خیر. در ادامه با پویش شیمی رسام البرز همراه باشید تا به اهمیت این موضوع بپردازیم.
کالیبراسیون چیست؟
کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی به فرآیندی گفته می شود که در آن وسایل مختلف با مقادیر استاندارد مقایسه می شوند تا از درستی عملکرد آن ها اطمینان حاصل شود. این فرآیند برای هر ابزاری متفاوت می باشد. به طور معمول سازنده دستگاه و یا قوانین تجهیزات آزمایشگاهی، حدود استاندارد برای هر وسیله را تعیین می کنند.
در صورتی که نتایج به دست آمده قابل قبول باشد می توان از دستگاه طبق روال عادی استفاده کرد در غیر این صورت وسیله مورد نظر باید ارزیابی شود. وضعیت کالیبراسیون هر وسیله آزمایشگاهی مانند تاریخ کالیبراسیون، زمان بعدی کالیبراسیون و … بر روی برچسبی نوشته و به دستگاه زده می شود تا طبق استاندارد ها تمامی اقدامات لازم انجام شود.
مهم ترین علت های انجام کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی
همانطور که گفتیم انجام فرآیند کالیبراسیون وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی برای اطمینان از عملکرد صحیح ان ها بسیار اهمیت دارد. بر همین اساس در ادامه چند مورد از مهم ترین علت های انجام کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی را با یکدیگر بررسی می کنیم.
• حفظ عملکرد صحیح تجهیزات آزمایشگاهی
هر وسیله ازمایشگاهی عملکرد خاصی دارد. این عملکرد باید همواره با کیفیت بالایی حفظ شود که برای این کار لازم است کالیبراسیون آن ها به موقع انجام شود. با انجام این کار متوجه می شوید که دستگاه و وسیله مورد نظر همچنان همانطور که مورد انتظار است کار می کند یا خیر.
در صورتی که از وسیله ای استفاده شود که عملکرد خود را از دست داده، نتایجی که به دست می آید فاقد اعتبار است. پس برای جلوگیری از این وضعیت و همچنین جلوگیری از خسارت های سنگین بهتر است به صورت دوره ای کالیبراسیون تجهیزات انجام شود.
• توجه به الزامات قانونی
برخی از صنایع مانند داروسازی الزامات کالیبراسیون به خصوصی دارند. آزمایشگاه ها با رعایت این الزامات می توانند جلوی وارد شدن خسارت، هدر رفتن سرمایه، آسیب عمومی و … را بگیرند. با کمک کالیبره کردن دستگاه های تست فیزیکی قرص، می توان از انطباق آن با استاندارد ها مطمئن شد و همچنین از مشکلاتی مانند شکایت های قضایی، جریمه شدن و از بین رفتن اعتبار آزمایشگاه جلوگیری نمود. به همین دلیل کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی تضمین می دهد که تمامی دستگاه ها عملکرد درستی داشته و نتایج دقیقی به دست می آورند.
• حفظ صحت و دقت نتایج به دست آمده
از تجهیزات آزمایشگاهی برای اهداف مختلفی استفاده می شود. کالیبراسیون همه آن ها مهم است اما در برخی از آن ها مانند تجهیزات اندازه گیری، انجام کالیبراسیون اهمیت بیشتری دارد.
با این کار می توان نتایج به دست آمده از تجهیزات را همانطور که در استاندارد های تایید شده مرجع آمده، دقیق نمود، درست مانند روز اول. در این صورت است که می توان نتایج به دست آمده از این تجهیزات آزمایشگاهی را معتبر و قابل استناد دانست. توجه داشته باشید که اگر تجهیزات مختلف آزمایشگاهی به درستی کار کنند، به هر دو طرف یعنی ارائه دهنده و مصرف کننده خسارت وارد می شود.
• تشخیص اختلال در تجهیزات آزمایشگاهی
همانطور که گفتیم طی فرآیند کالیبراسیون تجهیزات مختلف آزمایشگاهی، دقت آن ها بررسی می شود. در صورتی که بین استاندارد های تایید شده و نتایج به دست آمده از کالیبره کردن دستگاه تفاوتی وجود داشته باشد، باید خیلی سریع علت آن بررسی شود. در این صورت می توان قبل از وارد شدن آسیب های سنگین به تجهیزات، نسبت به تعمیر و تعویض آن اقدام نمود.
به همین دلیل باید کالیبراسیون ابزار ها به صورت مرتب و دوره ای انجام شود مخصوصا تجهیزاتی که کار سنگینی دارند زیرا این نوع تجهیزات بیشتر در معرض عوامل خارجی هستند که پتانسیل تداخل با عملکرد آن ها را دارند.
• کاهش خطرات حوادث در حین کار
با کمک کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی علاوه بر آن که دقت عملکرد این تجهیزات را بررسی می کنید، سطح ایمنی کار را بالا می برید یعنی این فرآیند یک روش ایمنی نیز محسوب می شود. در صورتی که این فرآیند را به صورت مرتب انجام دهید عیوب احتمالی در دستگاه های مختلف به موقع، پیدا شده و برای رفع آن ها اقدامات لازم انجام می شود. در بسیاری از موارد دستگاه هایی که ایراداتی دارند باعث می شوند ایمنی کارکنان نیز به خطر بیفتد.
خطراتی مانند پاشش مواد شیمیایی، انفجار و … برای برخی از دستگاه های معیوب وجود دارد. از همین رو با انجام کالیبراسیون تجهیزات در زمان های تعیین شده می توان دستگاه ها را در حالت ایمنی قرار داد و سلامت کارکنان را نیز حفظ کرد.
• حفاظت از مواد و محصولات ارگانیک
تعداد زیادی از فرآیند های تولید یا برنامه های تحقیقاتی انجام شده در آزمایشگاه های دارویی شامل مواد آلی یا شیمیایی می شود که باید در شرایط کاملا کنترل شده از نظر دما یا رطوبت نگه داری شوند. با کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی می توان تضمین کرد که مواد و محصولات ارگانیک در بهترین شرایط نگه داری می شوند. با این کار هم جلوی وارد شدن آسیب به مواد گرفته می شود و هم تحقیقاتی که باید انجام شود یکپارچگی خود را حفظ خواهد کرد.
• صرفه جویی در هزینه ها
با انجام فرآیند کالیبراسیون تجهیزات مورد استفاده در آزمایشگاه ها، می توان از هدر رفتن مواد حین کار جلوگیری کرد. همچنین با عیب یابی به موقع دستگاه ها، اقدامات لازم برای رفع مشکلات انجام خواهد شد. تمامی این موارد در کنار هم باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود و ما را از وارد شدن خسارت های مالی حفظ می کند.
ما در این مقاله درباره کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی صحبت کردیم و مهم ترین علت های انجام این کار را نام برده و توضیح دادیم. با توجه به دلایلی که ذکر کردیم به این نتیجه می رسیم که کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی اهمیت زیادی دارد و انجام آن می تواند مزایای زیادی را برای شما به دنبال داشته باشد. در صورتی که سوال و مشکلی در این زمینه دارید می توانید با کارشناسان ما در پویش شیمی رسام البرز تماس بگیرید تا راهنمایی های لازم را دریافت کنید.
