در صنایع از مواد گوناگونی استفاده می شود ما در این مقاله می خواهیم به کاربرد اسید سولفوریک در صنایع غذایی بپردازیم. در صورتی که در این حوزه و یا حوزه های مربوط به آن فعالیت دارید بهتر است با ما در ادامه مطالب همراه شوید.
اسید سولفوریک چیست؟
یکی از قدیمی ترین مواد شیمیایی، اسید سولفوریک است که نام دیگر آن جوهر گوگرد می باشد. این ماده از جمله پر کاربرد ترین و مهم ترین مواد شیمیایی در دنیا به حساب می آید و برای اولین بار توسط جابر ابن حیان از راه تقطیر زاج سبز و مس سولفات به دست آمد. اسید سولفوریک ، اسیدی معدنی و با قدرت بالا است که ظاهر آن مایعی بی رنگ و غلیظ می باشد و نام های دیگر آن عبارتند از: جوهر گوگرد، سولفات هیدروژن، اسید باتری، هیدروژن سولفات، روغن ویتریول، اسید سولفین و سولفوریک اسید.
این اسید قوی دارای فرمول مولکولی H2SO4 می باشد و در طبیعت از گازهایی که از آتش فشان ها خارج می شود یافت می شود. اما انسان این ماده را به صورت صنعتی نیز تولید کرده و از خواص آن در حوزه های مختلف استفاده می کند.
اسید سولفوریک به چه شکلی است؟
اسید سولفوریک با میزان خلوص متفاوتی تولید می شود و بر این اساس ظاهر متفاوتی خواهد داشت و از حالت بی رنگ تا قهوه ای تیره وجود دارد. این ماده شیمیایی متراکم، روغنی، خورنده و بدون بو است اما در حالت کلی این ماده را به صورت بی رنگ در نظر می گیرند.
3 نوع مهم اسید سولفوریک کدام است؟
اسید سولفوریک در گرید ها و درصد خلوص متفاوتی تولید می شود و بر اساس آن در حوزه های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. 3 نوع مهم اسید سولفوریک عبارتند از موارد زیر:
اسید سولفوریک صنعتی
یکی از قوی ترین اسید سولفوریک که در بازار وجود دارد، اسید سولفوریک صنعتی است که در صنایع مختلف مصرف بسیار زیادی دارد و برای تولید محصولات متنوع و کاربری های گوناگونی مانند تولید مواد شوینده، تولید اسید باتری، پالایش نفت و … از آن استفاده می شود.
اسید سولفوریک آزمایشگاهی
این گرید اسید سولفوریک در آزمایشگاه های مختلف شیمی برای کاربرد های مختلفی از جمله آماده کردن نمونه برای تعیین درصد آب اکسیژنه در محصولات گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد. به دلیل قدرت بالایی که اسید سولفوریک آزمایشگاهی دارد برای شست و شوی ظروف آزمایشگاهی حاوی رسوب، از این ماده کاربردی استفاده می شود.
سید سولفوریک خوراکی
تولید کننده های مواد غذایی در بعضی از مناطق مانند اروپا طبق استاندارد E513 اتحادیه اروپا از محلول های بسیار رقیق اسید سولفوریک خوراکی به منظور استفاده در مواد غذایی به عنوان ماده ای برای کنترل PH و نگه دارنده آن ماده غذایی برای جلوگیری از رشد باکتری و میکروب های مضر استفاده می شود. اسید سولفوریک در صنایع غذایی کاربردهای زیادی دارد.
کاربرد اسید سولفوریک در صنایع غذایی چیست؟
همانطور که گفتیم از اسید سولفوریک در صنایع غذایی نیز استفاده می شود که از جمله کاربرد های آن عبارتند از: محافظت از ماده غذایی در برابر رشد باکتری ها و میکروب ها، کنترل PH ماده غذایی و …
اسید سولفوریک خوراکی از طریق پخت تری اکسید گوگرد تولید می شود و گوگرد را می توان ماده اولیه تولید آن در نظر گرفت. به خاطر کاربردهای زیادی که این ماده شیمیایی دارد سالانه حدود 180 میلیون تن از آن در دنیا تولید می شود.
بهتر است بدانید که اسید سولفوریک مستقیما به صورت خوراکی قابل مصرف نیست به همین دلیل آن را رقیق می کنند تا در صنایع غذایی و به صورت خوراکی قابلیت مصرف داشته باشد. رقیق سازی آن به وسیله ترکیب اسید سولفوریک غلیظ با آب انجام می شود. برای رقیق سازی این ماده شیمیایی باید دقت شود آب کم کم و به تدریج به اسید سولفوریک اضافه شود زیرا در غیر این صورت آب با آن واکنش شیمیایی داده و بسیار خطرناک خواهد بود.
کاربرد اسید سولفوریک در صنایع مختلف چیست؟
همانطور که گفتیم از اسید سولفوریک در صنایع مختلفی استفاده می شود. در ادامه می خواهیم برخی از مهم ترین آن ها را نام ببریم.
کاربرد اسید سولوفوریک در تولید مواد شوینده
اسید سولفوریک قدرت هیدرولیز زیادی دارد و می تواند چربی ها و لیپیدها را حل کند. از همین رو به عنوان حلال چربی در مواد شوینده مورد استفاده قرار می گیرد.
تولید کودهای شیمیایی
از اسید سولفوریک در صنعت کشاورزی نیز استفاده زیادی می شود و از آن برای تولید کودهای شیمیایی و جبران کمبود گوگرد خاک کمک گرفته می شود. این ماده از میزان قلیایی بودن خاک و آب می کاهد تا به این وسیله تهویه خاک به درستی انجام شود. البته استفاده از آن باید با احتیاط همراه شود زیرا در صورتی که بیش از اندازه مورد استفاده قرار گیرد حاصلخیزی خاک را تا حد زیادی کم می کند.
پالایش نفت
از اسید سولفوریک برای پالایش نفت و تصفیه فرآورده هایی مانند نفت سفید، بنزین و … نیز استفاده می شود. هدف این کار خنثی کردن ترکیبات بازی، حذف نمودن ترکیبات اکسیژن دار و اکسید کردن مرکاپتان ها به دی سولفید های کم ضرر تر می باشد.
اسید باتری
مایعی که در داخل باتری های مختلف از جمله باتری خودرو وجود دارد از ترکیب اسید سولفوریک و آب مقطر به دست می آید یعنی از اسید سولفوریک رقیق شده برای تولید انواع باتری ها استفاده می شود.
صنایع آبکاری
برای حل کردن و پاکسازی آلودگی های معدنی و از بین بردن اکسید روی فلزات و چربی ها قبل از آبکاری از اسید سولفوریک استفاده می شود.
از دیگر کاربرد های اسید سولفوریک می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- استفاده از اسید سولفوریک برای تولید الیاف مصنوعی در صنعت نساجی، الیاف پلی استر، اکرلیک، الیاف پلی آمید و …
- استفاده از سولفوریک اسید در محلول های اسیدی تصفیه آب RO
- استفاده در صنعت چرم سازی برای مو زدایی، حذف سایر مواد اضافی از چرم و …
- به منظور ساخت مهمات و مواد منفجره
- استفاده در صنایع فولاد و متالورژی
- برای تولید داروهای شیمی درمانی
- …
همانطور که در این مقاله مشاهده کردید اسید سولفوریک کاربرد های زیادی در صنایع مختلف از جمله در صنایع غذایی دارد و در غلظت ها و خلوص متفاوتی به منظور و اهداف خاصی تولید می شود.
