سمپلرها، که به نام‌های پیپت یا میکروپیپت نیز شناخته می‌شوند، یکی از ابزارهای اصلی و غیرقابل‌پرهیز در آزمایشگاه‌ها به شمار می‌روند. این ابزارها به دلیل دقت بالا و قابلیت اندازه‌گیری مقادیر کم مایعات، در بسیاری از آزمایشگاه‌های علمی، پزشکی، دارویی و تحقیقاتی کاربرد گسترده‌ای دارند. سمپلرها در انتقال دقیق مایعات به حجم‌های کوچک و بزرگ، نقشی کلیدی ایفا می‌کنند و به ویژه در آزمایش‌هایی که نیاز به دقت و صحت بالایی دارند، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند.
استفاده صحیح از سمپلرها نه‌تنها به دقت نتایج آزمایش‌ها کمک می‌کند بلکه از بروز خطاهای احتمالی و آلودگی‌های متقاطع جلوگیری می‌نماید. آشنایی با انواع مختلف سمپلرها و نحوه کارکرد آن‌ها، برای هر شخصی که در یک آزمایشگاه فعالیت می‌کند، ضروری است. این ابزارها با توجه به نوع و حجم مایعاتی که انتقال می‌دهند، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
در این مقاله، قصد داریم شما را با ویژگی‌ها و کاربردهای سمپلرها آشنا کرده و نکات مهمی را که باید در استفاده از این ابزارها رعایت کنید، بررسی کنیم. با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و مفیدی درباره سمپلرها و نحوه استفاده صحیح از آن‌ها به‌دست آورید.
آشنایی با انواع سمپلرهای آزمایشگاهی و کاربردهای آن‌ها
سمپلرها یا پیپت‌ها ابزارهای حیاتی در آزمایشگاه‌ها هستند که به ویژه در دقت و صحت اندازه‌گیری مقادیر کم مایعات نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. این ابزارها به خاطر تنوع در طراحی و قابلیت‌های خاص خود، در انواع مختلفی در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله به بررسی انواع مختلف سمپلرها و ویژگی‌های منحصر به فرد آن‌ها می‌پردازیم تا شما با شناخت بهتری بتوانید از این ابزارها بهره‌برداری کنید.
1. انواع سمپلرها بر اساس حجم
• سمپلر ثابت:
این نوع سمپلرها برای جابجایی حجم‌های مشخص و ثابت مایعات طراحی شده‌اند. به عنوان مثال، یک سمپلر ثابت 100 میکرولیتر فقط قادر به جابجایی 100 میکرولیتر مایع است و حجم آن قابل تنظیم نیست. این ویژگی برای کاربردهایی که نیاز به دقت ثابت در حجم دارند، مناسب است.
• سمپلر متغیر:
این سمپلرها به کاربران اجازه می‌دهند تا حجم مایع مورد نظر را در یک بازه مشخص تنظیم کنند. این قابلیت موجب افزایش انعطاف‌پذیری و استفاده چندمنظوره از سمپلر می‌شود، به ویژه در شرایطی که نیاز به اندازه‌گیری حجم‌های متفاوت وجود دارد.
2. بر اساس ساختار عملکردی
• سمپلر دستی:
این سمپلرها با استفاده از نیروی مکانیکی کار می‌کنند. با فشار دادن و رها کردن یک شاسی، شرایط مکش برای جذب مایع ایجاد می‌شود. سمپلرهای دستی معمولاً برای کارهای عمومی و در شرایطی که نیاز به تنظیمات پیچیده نیست، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• سمپلر الکترونیکی:
این مدل سمپلرها با استفاده از سیستم‌های الکترونیکی و مکانیکی، عملیات مکش و تخلیه را به طور خودکار و با دقت بالا انجام می‌دهند. این نوع سمپلرها برای کارهایی که نیاز به دقت و تکرارپذیری بالا دارند، انتخاب مناسبی هستند.
3. بر اساس تعداد کانال‌ها
• سمپلر تک کاناله:
این نوع سمپلرها برای جابجایی مایعات به صورت تک‌باره استفاده می‌شوند و می‌توانند ثابت یا متغیر، دستی یا الکترونیکی باشند. این سمپلرها معمولاً برای اندازه‌گیری حجم‌های کم و کاربردهای عمومی مناسب‌اند.
•سمپلر چند کاناله:
این سمپلرها دارای چندین کانال (معمولاً 8 یا 12 کانال) هستند که به طور همزمان می‌توانند چندین تیپ را پر کنند. این ویژگی برای تکنیک‌هایی مانند الایزا که نیاز به سرعت و دقت بالا در پردازش تعداد زیادی نمونه دارد، بسیار مفید است.
4. بر اساس حجم‌های قابل اندازه‌گیری
سمپلرها بر اساس حجم‌های قابل اندازه‌گیری به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند، از جمله:
سمپلر 2-20 میکرولیتر
سمپلر 5-50 میکرولیتر
سمپلر 10-100 میکرولیتر
سمپلر 20-200 میکرولیتر
سمپلر 100-1000 میکرولیتر
سمپلر 500-5000 میکرولیتر
سمپلر 1000-10000 میکرولیتر
آشنایی با انواع سمپلرها و ویژگی‌های آن‌ها به شما کمک می‌کند تا ابزار مناسب برای نیازهای خاص آزمایشگاهی خود را انتخاب کنید. انتخاب درست سمپلر با توجه به نوع آزمایش و حجم مورد نظر، می‌تواند تأثیر زیادی بر دقت و کیفیت نتایج آزمایش‌ها داشته باشد. با استفاده از اطلاعات ارائه شده، می‌توانید بهترین انتخاب را داشته و از امکانات این ابزارها به بهترین نحو بهره‌برداری کنید.
نحوه عملکرد سمپلرهای آزمایشگاهی
• سمپلرهای مکانیکی (دستی):
این سمپلرها با فشردن و رها کردن شاسی یا پیستون، فشار داخل ابزار را تغییر می‌دهند و مایع را به درون نوک پیپت مکش می‌کنند. تخلیه مایع نیز با فشار معکوس پیستون انجام می‌شود. دقت این سمپلرها به مهارت کاربر بستگی دارد.
• سمپلرهای الکترونیکی:
این مدل‌ها با استفاده از سیستم‌های الکترونیکی، مکش و تخلیه مایع را به طور خودکار و دقیق انجام می‌دهند. تنظیمات دستگاه به دقت و یکنواختی عملیات کمک می‌کند.
نکات کلیدی در استفاده از سمپلر آزمایشگاهی
برای حفظ دقت و عمر طولانی سمپلر، نکات زیر را رعایت کنید:
1. اجتناب از افتادن: سمپلر را به آرامی استفاده کنید و از انداختن آن روی زمین خودداری کنید تا از آسیب و اختلال در کالیبراسیون جلوگیری شود.
2. پیشگیری از گرفتگی: مطمئن شوید که مواد شیمیایی یا دیگر مواد درون سمپلر گیر نکنند تا از دقت نتایج آزمایش جلوگیری شود.
3. تنظیم دقیق حجم: دکمه تنظیم حجم را در محدوده مشخص شده نگه‌دارید و از تغییرات بیش از حد خودداری کنید تا از آسیب به دستگاه جلوگیری شود.
4. احتیاط در نصب نوک پیپت: نوک پیپت را به آرامی نصب کنید و از گیر کردن آن درون سمپلر جلوگیری کنید تا از آسیب به شفت و نوک پیپت جلوگیری شود.
5. حفظ وضعیت عمودی: هنگام کار با مایع درون نوک پیپت، از قرار دادن آن به صورت افقی خودداری کنید تا از ورود مایع به شفت و گرفتگی دستگاه جلوگیری شود.
6. استفاده از پایه و مراقبت: از پایه مخصوص سمپلر استفاده کنید و به طور منظم دستگاه را سرویس و روغن‌کاری کنید.
همچنین، قبل از استفاده، سمپلر را کالیبره کنید تا دقت آن حفظ شود.
با رعایت این نکات، می‌توانید از عملکرد صحیح و طول عمر سمپلر آزمایشگاهی خود اطمینان حاصل کنید. ما در پویش شیمی رسام البرز، به کیفیت و کارایی تجهیزات آزمایشگاهی اهمیت ویژه‌ای می‌دهیم و همواره در تلاشیم تا با ارائه مشاوره و خدمات مناسب، تجربه‌ای بی‌نظیر برای شما فراهم کنیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر و یا مشاوره، با کارشناسان ما در پویش شیمی رسام البرز در تماس باشید.
